Finansije i Osiguranje - Bosna i Hercegovina

U privredu Srpske uloženo 576 miliona KM

Investiciono-razvojna banka Republike Srpske (IRB RS) plasirala je kroz kreditne linije ukupno 505 miliona maraka, za 3.390 odobrenih kreditnih zahtjeva, dok je u hartije od vrijednosti za podršku kapitalnim investicijama uloženo dodatnih 71 milion, što je ukupno 576 miliona maraka podrške razvoju privrede i kapitalnim investicijama u opštinama RS.

Najveći interes zabilježen je za kreditnu liniju za preduzetnike i preduzeća, gdje je za 406 kreditnih zahtjeva odobreno 285,3 miliona maraka.

Slijede stambeni krediti sa 121 milion, zatim kreditna linija za poljoprivredu sa 49,3, te krediti opštinama od 35,1 milion maraka.

Kreditni plasmani IRB RS obezbijedili su otvaranje 3.923 novih, odnosno održavanje 23.852 postojećih radnih mjesta, što posebno dobija na značaju u okolnostima globalne ekonomske krize i njenog prelivanja u domaću ekonomiju.

IRB RS kredite realizuju pod izuzetno povoljnim i afirmativnim uslovima, prilagođenim aktuelnim potrebama domaćeg privrednog ambijenta. Konkurentnost IRB RS kreditnih linija predstavlja kombinaciju visine kamatnih stopa, odobrenog grejs-perioda i rokova otplate. Kamatne stope IRB RS su najpovoljnije stope na domaćem tržištu. Na ovaj način, IRB RS vrši pozitivan pritisak na ograničenja nekontrolisanog rasta aktivnih kamata.

U okolnostima prelivanja negativnih efekata globalne ekonomske krize u domaće tokove, uloga IRB RS dolazi do punog izražaja.

Koncept razvojnog bankarstva uključuje i kontraciklično djelovanje, odnosno povećanje aktivnosti u periodima ekonomskih kriza, s ciljem njihovog prevazilaženja. U tom smislu, IRB RS je održala kontinuitet u finansiranju realnog sektora, sa perspektivom dalje diverzifikacije ukupne kreditne ponude.

IRB RS vrši periodično prilagođavanje svojih kreditnih linija aktuelnim uslovima na tržištu i specifičnim potrebama realnog sektora. U tom smislu, da bi se relaksirao udar ekonomske krize na tekuću likvidnost realnog sektora, u posljednjem kvartalu 2009. godine, uvedena je kreditna linija za otkup potraživanja. S obzirom na to da to predmet otkupa mogu biti i potraživanja u inostranstvu, domaćim izvoznicima je obezbijeđena izvjesna fleksibilnost u pogledu postavljanja uslova plaćanja za ino-kupce, što će se pozitivno reflektovati na konkurentnost domaće izvozne ponude.

I u narednom periodu IRB RS će nastaviti da snažno podržava realni sektor RS. Kreditna ponuda se kontinuirano inovira s ciljem njenog maksimalnog usklađivanja sa potrebama krajnjih korisnika.

U skladu s tim, IRB RS je uvela novu kreditnu liniju kao podršku nezaposlenim demobilisanim kreditima, za koju je Vlada RS obezbijedila finansijsku podršku u iznosu od deset miliona maraka. Riječ je o kreditima u iznosu od tri do 20.000 maraka, s rokom otplate do deset godina i fiksnom kamatnom stopom od četiri odsto.

Kontrola

S obzirom na to da su krediti namjenski, IRB RS kontroliše upotrebu sredstava. Do sada je služba kontrole IRB RS izvršila 1.026 terenskih posjeta kod 829 klijenata. Utvrđeno je nenamjensko trošenje sredstava kod 17 kredita, od čega su četiri iz kreditne linije za preduzetnike i preduzeća, jedan za početne poslovne aktivnosti, a 12 krediti za mikrobiznis.

Riječ je o ukupno 5.150.000 maraka, koji su nenamjenski utrošeni ali u skladu sa čl. 23 Pravila o plasmanu sredstava, ovim korisnicima je IRB odmah naplatio ukupan iznos odobrenog kredita, uvećan za kamatu od pet odsto.